‘ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ’ World Students Day ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
‘ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ’ (World Students Day) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ. ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਉੱਘੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਡਾ: ਏ.ਪੀ.ਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ (ਅਵੁੱਲ ਪਾਕੀਰ ਜੈਨੁਲਬਦੀਨ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ) ਸਹੀ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਮਹਾਨ ਨਾਇਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾ ਕੇ ਵੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦਾ ਬਚਪਨ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ.. ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਕਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮੈਨ ਡਾ: ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਸਾਦਗੀ, ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ, ਆਦਰਸ਼ਾਂ, ਸ਼ਾਂਤ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਗਨ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਸਗੋਂ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕਾਇਲ ਸੀ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਮਰਪਣ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਉਸਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜਨਮ ਮਿਤੀ, 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ (World Students Day) ਦਿਨ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਡਾ. ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਜਯੰਤੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਏਰੋਸਪੇਸ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। 1998 ਵਿੱਚ ਪੋਖਰਨ-2 ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ ਨੇ ਉਸਨੂੰ “ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮੈਨ” ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਈ ਮੀਲ ਪੱਥਰਾਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਾਕਟਰ ਕਲਾਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਯਾਦ ਰੱਖੇ।
ਡਾ: ਕਲਾਮ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਬਾਰੇ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸੁਭਾਅ ਕਾਰਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣਦਾ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਕਲਾਮ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, “ਸਫਲ ਹੋਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਪਨੇ ਦੇਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।” ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਹਵਾਲੇ ਅੱਜ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਨੂੰ ‘ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ’ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਣਾ ਉਚਿਤ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ।
ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ?
ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਵਸ (World Students Day) ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਾ: ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਗਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ . ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮੌਲਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ. ਇਹ ਡਾ. ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ. ਇਸ ਦਿਨ ਕਲਾਮ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੇ ਸ਼ੌਕ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
