Why and What is the ‘Beating the Retreat’ Ceremony?
‘ਬੀਟਿੰਗ ਦਾ ਰੀਟਰੀਟ’ ਸਮਾਰੋਹ ਕਿਉਂ ਅਤੇ ਕੀ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ
Beating the Retreat Ceremony ‘ਬੀਟਿੰਗ ਦਾ ਰੀਟਰੀਟ’ ਸਮਾਰੋਹ: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦਾ ਜਸ਼ਨ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ‘ਤੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਫ਼ਤਾ ਭਰ ਚੱਲਿਆ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਇਸ ਦਿਨ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ‘ਬੀਟਿੰਗ ਦਿ ਰੀਟਰੀਟ’ ਸਮਾਰੋਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ‘ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪਤਵੰਤੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਿਜੇ ਚੌਕ ‘ਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ‘ਬੀਟਿੰਗ ਦਿ ਰਿਟਰੀਟ’ ਸਮਾਰੋਹ ਕਈ ਮਾਇਨਿਆਂ ‘ਚ ਖਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
‘ਬੀਟਿੰਗ ਦਾ ਰਿਟਰੀਟ’ ਫੌਜ ਦੀ ਬੈਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਟਿੰਗ ਰੀਟ੍ਰੀਟਸ (Beating Retreat) ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਫੌਜਾਂ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਚਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਫਿਰ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਸਮਾਰੋਹ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਬੀਟਿੰਗ ਰੀਟਰੀਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੀਟਿੰਗ ਰੀਟਰੀਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੇ ਮੇਜਰ ਰੌਬਰਟਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਬੈਂਡ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਰਸਮ ਨੂੰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਵਿਜੇ ਚੌਂਕ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਲਾਮੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਜਨ ਗਣ ਮਨ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਮੀ, ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਅਤੇ ਨੇਵੀ ਦੇ ਬੈਂਡ ਰਵਾਇਤੀ ਧੁਨ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਮਾਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੈਂਡ ਵਜਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਟਰੀਟ ਦਾ ਬਿਗਲ ਵਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਬੈਂਡ ਮਾਸਟਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੈਂਡ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ 26 ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬੈਂਡ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਧੁਨ ‘ਸਾਰੇ ਜਹਾਂ ਸੇ ਅੱਛਾ’ ਵਜਾਉਣ ਲਈ ਵਾਪਸ ਮਾਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ।
