ਆਓ, ਜਾਣੀਏ ਟਾਇਰ ਕਾਲੇ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ |Why are tyres black?
General Knowledge in Punjabi – Interesting facts about bike cars tyre colour is black know the reason is strong and powerful what happens if vehicles tyre are colourful.
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੀ ਹੈ। ਆਓ, ਜਾਣੀਏ ਕਿ ਟਾਇਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਦੁਨੀਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸਮਾਨ ਨੀਲਾ ਹੈ, ਸੂਰਜ ਲਾਲ-ਪੀਲਾ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ… ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਰੰਗ ਗੋਰਾ, ਕਣਕ, ਗੂੜਾ, ਆਦਿ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਰੰਗ ਹਨ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਅਤੇ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਨਕਲੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਰੰਗਾਂ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਚੀਜ਼ ਸਾਂਝੀ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ।
ਪਿਆਰੇ ਬੱਚਿਓ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਾਈਕ ਅਤੇ ਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਾਇਰ ਲਾਲ, ਪੀਲੇ, ਹਰੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰੰਗ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਸਾਈਕਲ ਵਰਗੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹਨ? ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸੁੰਦਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੋਗੇ, ਹੈ ਨਾ? ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲੋਂ ਟਾਇਰਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਟਾਇਰ ਕਾਲੇ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਟਾਇਰ ਦਾ ਇੱਕ ਲੰਮਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਰਬੜ ਤੋਂ ਟਾਇਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਰਸਾਇਣਿਕ ਵਿਧੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਵਲਕਨਾਇਜੇਸ਼ਨ’ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਰਬੜ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਤੋਂ ਟਾਇਰ ਬਣਾਏ ਗਏ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਥੋੜੀ ਹੋਰ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰਬੜ ਵਿਚ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਸਲਫਰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਦੂਸਰਾ ਕਾਲਾ ਰੰਗ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਰਬੜ ਨੂੰ ਬਚਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਰਬੜ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਗੰਧਕ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਾਰਬਨ ਕਿਉਂ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਕੱਚੀ ਰਬੜ ਹਲਕੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਟਾਇਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਰਬੜ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਾਰਬਨ ਸਿਰਫ਼ ਤਾਕਤ ਲਈ ਹੀ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਬਨ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਟਾਇਰ ਵੀ ਕਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਲੇਨ ਰਬੜ ਦਾ ਜੋ ਟਾਇਰ ਕਰੀਬ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਾਰਬਨਾਈਜ਼ਡ ਰਬੜ ਦਾ ਉਹੀ ਟਾਇਰ 1 ਲੱਖ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਾਰਬਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਲਫਰ ਵੀ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਟਾਇਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਰਬੜ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਰਬੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਾਰਬਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਕੀ ਰਬੜ ਨਰਮ ਜਾਂ ਸਖ਼ਤ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਾਰਬਨ ਦੇ ਗ੍ਰੇਡ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਰਮ ਰਬੜ ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦੀ ਪੱਕੀ ਪਕੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਜਲਦੀ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਗੰਧਕ ਵਾਲੇ ਰਬੜ ਦੇ ਟਾਇਰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਦੇ।
ਜੇਕਰ ਟਾਇਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
ਤੁਸੀਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲਾਂ ‘ਤੇ ਰੰਗਦਾਰ ਟਾਇਰ ਦੇਖੇ ਹੋਣਗੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲਾਂ ਦੀ ਸੁੰਦਰ ਦਿੱਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਾਇਰਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਰੰਗਦਾਰ ਟਾਇਰ ਵੀ ਚਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲ ‘ਤੇ ਬਹੁਤਾ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦੂਰੀ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਾਇਰ ਫੱਟਣ ਵਿੱਚ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗਦਾਰ ਟਾਇਰ ਵੀ ਠੋਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਾਇਰਾਂ ਵਿਚ ਹਵਾ ਭਰਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵਧੀਆ ਚੱਲਦੇ ਹਨ।
ਕਾਰਬਨ ਮਿਲਿਆ ਟਾਇਰ ਸਧਾਰਨ ਕੁਦਰਤੀ ਰਬੜ ਦੇ ਟਾਇਰ ਨਾਲੋਂ 10 ਤੋਂ 12 ਗੁਣਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਕਾਲਾ ਰੰਗ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਰਬੜ ਨੂੰ ਬਚਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
